Επιρρίπτει πολιτικές ευθύνες στην Κυβέρνηση
H Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας στο πόρισμά της για τη μεγάλη έκρηξη στο Μαρί που οδήγησε στις απώλειες αθρώπινων ζωών και την επιδείνωση της εθνικής οικονομίας της χώρας επιρρίπτει πολιτικές ευθύνες στην εκτελεστική εξουσία για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε το θέμα. Διαφοροποιημένη θέση καταγράφει στο πόρισμα το ΑΚΕΛ όπου επισημαίνει ότι η Επιτροπή αποφαίνεται ως δικαστήριο κατά τρόπο απόλυτο και τελεσίδικο, στοχοποιεί, ενώ θα έπρεπε να αναμένει το πέρας των ερευνών που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Το πόρισμα της Επιτροπής Άμυνας κατατέθηκε χτες στον Πόλυ Πολυβίου, στο Γενικό Εισαγγελέα Πέτρο Κληρίδη και στον πρόεδρο της Βουλής Γιαννάκη Ομήρου υπό την ιδιότητά του ως προέδρου της ad hoc Eπιτροπής της Βουλής που εποπτεύει την όλη διερεύνηση του θέματος σε όλες τις πτυχές του. Η έκθεση της Επιτροπής φέρει ημερομηνία ολοκλήρωσης την 25η Αυγούστου. Το τελικό προσχέδιο της έκθεσης έχει ήδη κοινοποιηθεί και προς τους βουλευτές μέλη της Επιτροπής.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι η παραμονή του φορτίου των εκρηκτικών στην Κύπρο έγινε με καθαρά πολιτικά κριτήρια. Η Επιτροπή πιστεύει ότι κατά τη λήψη της απόφασης θα έπρεπε προηγουμένως να είχε συνεκτιμηθεί σωστά η δυνατότητα της χώρας μας και όλων των αρμοδίων υπηρεσιών να διαχειριστούν το φορτίο αυτό, χωρίς να κινδυνεύει η δημόσια ασφάλεια και υγεία και χωρίς να εκτίθεται η ζωή ή η σωματική ακεραιότητα οποιουδήποτε προσώπου ή ομάδας προσώπων. Για το εν λόγω θέμα, επισημαίνεται στο πόρισμα, θα έπρεπε να είχαν ενεργοποιηθεί στο έπακρο όλοι οι μηχανισμοί και διαδικασίες για να διασφαλιστούν τα ύψιστα αυτά αγαθά των πολιτών.
Τονίζεται: «Αυτό θα έπρεπε να αποτελεί το βασικό και καθοριστικό κριτήριο της Κυβέρνησης καθώς και το σημαντικότερο μέλημά της έναντι άλλων πολιτικών της επιλογών».
Δυσανάλογη επιπολαιότητα
Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η απόφαση για εκφόρτωση και τοποθέτηση του φορτίου στο συγκεκριμένο χώρο λήφθηκε χωρίς να προηγηθεί η δέουσα τεχνοκρατική προεργασία, με επιπολαιότητα και προχειρότητα, δυσανάλογη με τη σοβαρότητα και επικινδυνότητα του φορτίου. Ειδικότερα η Επιτροπή, από τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν της, διαπιστώνει ότι η απόφαση για τοποθέτηση του φορτίου στη Ναυτική Βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» λήφθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς να προηγηθεί σοβαρή και εμπεριστατωμένη μελέτη. Χωρίς να συνεκτιμηθούν όλοι οι παράγοντες που θα διασφάλιζαν τη δημόσια ασφάλεια και υγεία, αλλά και τις ζωτικές πηγές ενέργειας της χώρας.
Σε οποιοδήποτε στάδιο πριν από την έκρηξη -συνεχίζει η έκθεση- δεν προηγήθηκε η ενδεδειγμένη εξειδικευμένη χημική ανάλυση του περιεχομένου του φορτίου, η οποία θα καταδείκνυε τη φύση του περιεχομένου και τις ενδεχόμενες αντιδράσεις του υπό συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες.
Το πόσο λανθασμένη υπήρξε η επιλογή αποδείκτηκε εκ των υστέρων, συνεχίζει η έκθεση, με την απώλεια τόσων ζωών και με το φοβερό πλήγμα που δέκτηκε η οικονομία του τόπου.
Ολιγωρία και αμέλεια
Η έκθεση επισημαίνει ότι όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές, ιδιαίτερα αυτές που όφειλαν να ενεργήσουν αυτεπάγγελτα, επέδειξαν συμπεριφορά ολιγωρίας, αναβλητικότητας, αμέλειας, ανακολουθίας, έλλειψης συντονισμού και αποσπασματικής αντιμετώπισης του θέματος. Η έκθεση επισημαίνει ότι υποτιμήθηκε ο βαθμός επικινδυνότητας και οι αρμόδιοι δεν ζήτησαν την εκπόνηση των αναγκαίων τεχνοκρατικών μελετών, ούτε ζήτησαν να διαπιστώσουν κάτω από ποιες συνθήκες φυλάκτηκε το φορτίο εκρηκτικών.
Η έκθεση επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι αυτοανάφλεξης και έκρηξης του φορτίου διαβιβάστηκαν προς το Υπουργείο Εξωτερικών αλλά για δύο και πλέον χρόνια γινόταν επίκληση πολιτικών λόγων που φαίνεται να υπερτερούσαν των ενδεχόμενων κινδύνων.
Η όλη φύλαξη, επισημαίνεται στην έκθεση, που συνίστατο στην αντιμετώπιση εξωτερικών κινδύνων, κατέστη μόνιμη εφόσον οι πολιτικοί λόγοι που κατά την άποψη της εκτελεστικής εξουσίας επέβαλλαν τη διατήρηση του φορτίου εξακολουθούσαν να υφίστανται. Η Επιτροπή Άμυνας επισημαίνει ότι θα έπρεπε προ πολλού να είχαν ληφθεί τα ενδεικνυόμενα μέτρα ανεξαρτήτως οποιουδήποτε συνεπαγόμενου κόστους.
Τα δείγματα δεν στάληκαν στο Χημείο
Συνεχίζει ότι ακόμη και όταν λήφθηκαν μετά τη σύσκεψη του Φεβρουαρίου 2011 δείγματα του φορτίου, με εισήγηση του Υπουργείου Εξωτερικών, αυτά ποτέ δεν στάληκαν στο Χημείο για ανάλυση. Ως εκ τούτου δεν λήφθηκαν στην ώρα τους δεδομένα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ειδικούς να ζητήσουν τα αναγκαία μέτρα προς αποφυγή του τραγικού συμβάντος.
Άρνηση
Η Επιτροπή παρατηρεί ότι από όλους τους πρωταγωνιστές υπήρξε μια άρνηση όχι μόνο να αναλάβουν το μέρος της ευθύνης που ενδεχομένως τους αναλογεί, αλλά και στο να αναγνωρίσουν ότι οι ίδιοι είχαν συγκεκριμένη αρμοδιότητα να προβούν σε ενέργειες ή να λάβουν κάποιες πρωτοβουλίες στο χειρισμό των διαφόρων πτυχών του όλου ζητήματος.
Από την έρευνα της Επιτροπής της Βουλής προκύπτει ότι άτομα που είχαν σημαντικό ρόλο στο χειρισμό του θέματος φάνηκε ότι τελούσαν σε σύγχυση για το ποιος ήταν αρμόδιος για τις διάφορες πτυχές του θέματος. Γεγονός, επισημαίνει η Επιτροπή, «που μπορεί να αποδοθεί σε κακή διοίκηση και κακή διαχείριση σε πολιτικό επίπεδο της όλης κατάστασης».
Αλυσιδωτές παραλείψεις
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η κατάληξη του τραγικού περιστατικού είναι το αποτέλεσμα μιας αλυσιδωτής σειράς πράξεων και παραλείψεων επί δύο και πλέον έτη.
Διαπιστώνει επίσης αντιφατική ενημέρωση σε σχέση με τα ίδια τα γεγονότα από τους πρωταγωνιστές.
Το τραγικό συμβάν, αναφέρει, δεν ήταν αποτέλεσμα φυσικής καταστροφής, αλλά αποτέλεσμα συμπεριφορών και λανθασμένων χειρισμών που αν δεν υπήρχαν, το ατύχημα θα είχε αποφευχθεί.
Η Επιτροπή προειδοποιεί ότι θα επανέλθει εάν παραστεί ανάγκη για να ενημερωθεί για οποιαδήποτε πτυχή του θέματος και κυρίως για να βεβαιωθεί ότι το όλο θέμα τυγχάνει του σωστού χειρισμού.
Η Επιτροπή στην έκθεσή της εξάρει τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των στελεχών του Ναυτικού και της Πυροσβετικής Υπηρεσίας που παρά την επίγνωση του κινδύνου παρέμειναν πιστοί στο καθήκον και θυσιάστηκαν υπερασπιζόμενοι τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι συγγενείς
Η Επιτροπή εξάρει τη στάση των συγγενών που παρέστησαν βάσει της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης στην εξέταση του θέματος. Επισημαίνει ότι δεν περιορίζεται στην τελευταία φάση του χειρισμού του θέματος, με την ποινική διαδικασία να βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας προσθέτει ότι η πολιτεία οφείλει να διορθώσει όλα τα κακώς έχοντα στο κρατικό σύστημα, την αναβλητικότητα, την ολιγωρία, την αδυναμία ανάληψης ευθύνης, την έλλειψη συντονισμού, την αποσπασματικότητα και την κακή διοίκηση που διαπιστώθηκε σε όλα τα επίπεδα σε σχέση με το χειρισμό του θέματος. Αυτό θα πρέπει να γίνει, τονίζει, όχι μόνο για να αποκατασταθούν οι υλικές βλάβες που προκλήθηκαν αλλά και να προληφθούν παρόμοια τραγικά περιστατικά. Η πολιτεία, επισημαίνει η Επιτροπή Άμυνας, θα πρέπει να εργαστεί για την αποκατάσταση του κύρους των θεσμών και του αισθήματος ασφάλειας του κυπριακού λαού που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από το όλο ζήτημα και τους λανθασμένους χειρισμούς που οδήγησαν στην τραγωδία.
ΑΚΕΛ: Κοινοβουλευτικός έλεγχος ο ρόλος της Επιτροπής
Οι βουλευτές μέλη του ΑΚΕΛ στην Επιτροπή διαχώρισαν τη θέση τους και η διαφωνία τους καταγράφεται ως είθιστε στο τέλος της έκθεσης.
Τα μέλη του ΑΚΕΛ αναφέρουν ότι η Επιτροπή Άμυνας θα έπρεπε να ασκήσει το ρόλο της, εκείνο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, μετά το πέρας των ερευνών που βρίσκονται σε εξέλιξη και την εξαγωγή πορισμάτων. Επισημαίνεται ότι θα μπορούσε να διακοπεί προσωρινά η διαδικασία εντός της Επιτροπής μέχρι την ολοκλήρωση των ποινικών ερευνών. Το ΑΚΕΛ επισημαίνει ότι κατά τη σύνταξη της έκθεσης επικράτησαν σκοπιμότητες, υποκειμενισμός, αποσπασματική καταγραφή και ενίοτε παρερμηνεία δεδομένων, γεγονότων αλλά και θέσεων προσκεκλημένων, με αποτέλεσμα να εξάγονται λανθασμένα και ατεκμηρίωτα συμπεράσματα.
Αυτά, επισημαίνει το ΑΚΕΛ, υποκαθιστούν τις διεξαγόμενες έρευνες για ενδεχόμενες ευθύνες και όχι μόνο πολιτικές αλλά αγγίζοντας τη σφαίρα του ποινικού δικαίου, με κίνδυνο να προκληθούν δυσκολίες στις διεξαγόμενες έρευνες.
Το ΑΚΕΛ εκφράζει ανησυχία για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε και για το γεγονός ότι εκφράζονται απόλυτες αναφορές και καταγράφονται στοιχεία τα οποία στο πλαίσιο της διεξαγόμενης έρευνας μπορεί να ανατραπούν. Αυτό μπορεί να αφήσει την Επιτροπή εκτεθειμένη, προστίθεται.
Ειδικότερα, σχολιάζοντας το πόρισμα, το ΑΚΕΛ επισημαίνει ότι το αν εξαντλήθηκαν ή όχι οι δυνατότητες απαλλαγής του φορτίου είναι θέμα προς διερεύνηση. Η αναφορά ότι «η επικινδυνότητα του φορτίου ήταν από όλους ανεξαίρετα γνωστή εξ υπαρχής δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα», συνεχίζει στις παρατηρήσεις του το ΑΚΕΛ. Δυστυχώς, παρατηρεί, έγιναν προσθήκες με πρωτοβουλία συγκεκριμένης κοινοβουλευτικής ομάδας.
Η όλη κατάσταση, επισημαίνει στις παρατηρήσεις του το ΑΚΕΛ, δημιουργεί την εικόνα βεβιασμένης επίρριψης ευθυνών, ενδεχόμενη υποβάθμιση ευθύνης άλλων προσώπων και εικόνα στοχοποίησης.
Το εισαγωγικό της έκθεσης
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Άμυνας στην επεξήγηση της διαδικασίας που ακολούθησε εξηγεί ότι δεν άγγιξε θέματα που άπτονται της ποινικής διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη ώστε αυτή να μην επηρεαστεί.
Επισημαίνει ότι προχώρησε στην έρευνά της για να σχηματίσει τις δικές της πολιτικές εκτιμήσεις για το όλο ζήτημα και για να διασφαλίσει ότι η διερεύνηση του θέματος θα γίνει αντικειμενικά και αμερόληπτα από τα αρμόδια όργανα.
Η Επιτροπή έξετασε 28 έγγραφα που κατέθεσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Γιώργος Γεωργίου.
Στις συνεδρίες παρέστη ο Γενικός Εισαγγελέας, ο οποίος χωρίς να αμφισβητεί το δικαίωμα της Βουλής να εξετάσει την υπόθεση, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη διαδικασία. Όσον αφορά τις πολιτικές ευθύνες, ο Γενικός Εισαγγλέας εξήγησε ότι είναι έννοια ευρύτατη και αναφερόμαστε σε αυτή εκεί όπου μπορεί να καταλογιστούν ποινικές, πειθαρχικές ή διοικητικές ευθύνες.
Ο Γενικός Εισαγγελέας εξέφρασε στην Επιτροπή την άποψη ότι δεν υπάρχει αντίφαση στη διεξαγή ταυτόχρονα έρευνας από την Αστυνομία και από την ερευνητική επιτροπή που διόρισε το Υπουργικό Συμβούλιο.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας στο πλαίσιο του διαχειριστικού ελέγχου εντόπισε την επικινδυνότητα του φορτίου και προέβη σε σχετικά διαβήματα. Το Υπουργείο Άμυνας, ανταποκρινόμενο με επιστολή του τη 13η Σεπτεμβρίου του 2010, αποδέχεται τις παρατηρήσεις.
Επανέρχεται την 11η Οκτωβρίου, διευκρινίζοντας ότι μελετούσε κατά καιρούς διάφορες επιλογές για πιθανή διάθεση του φορτίου, περιλαμβανομένης και της εκποίησης των κατασχεθέντων υλικών. Το ΓΕΕΦ ενημέρωσε το αρμόδιο υπουργείο ότι τα υλικά που περιλαμβάνονταν στο φορτίο δεν ήταν χρήσιμα για την Εθνική Φρουρά.
Η Βουλή μέσω του γενικού της διευθυντή ζητούσε από το Υπουργείο Άμυνας, με επιστολή της τη 14η Ιανουρίου, απαντήσεις για τις παρατηρήσεις της Γενικής Ελέγκτριας. Τη 2α Μαρτίου απεστέλλει σημείωμα στην Επίτροπή Ελέγχου με τα ζητηθέντα στοιχεία. Η εξειδικευμένη εξέταση του θέματος δεν ολοκληρώθηκε λόγω της μεσολάβησης των βουλευτικών εκλογών. Δηλαδή μια άλλη τραγική συγκυρία ήταν ότι πρόλαβε τον ενδελεχή έλεγχο του Υπουργείου Άμυνας η προεκλογική περίοδος. Βέβαια όλα θα μπορούσαν να είχαν διευθετηθεί πολύ νωρίτερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου